Sociale media is slecht: het zoveelste artikel

Wellicht is het meest tragische aspect van sociale media niet het zwarte gat voor de tijd, maar de pulsar die onschuldige persoonlijkheden opslokt en gepolariseerd uitkwat.

Tegenwoordig is het lastig socialiseren op feestjes. Terwijl vroeger iedereen nog dezelfde cultuur volgde, zelfde tv, zelfde muziek, zelfde boeken, zinken we terdag in het water van de zondvloed aan informatie. En waarom zouden we anders? Niet langer hoeven we de modder te zeven, tactisch naar de wc te gaan tijdens de onderbrekingen, GTST te kijken omdat er toch niets anders is. Een bijwerking van gepersonaliseerde entertainment is echter dat leden van dezelfde generatie minder in gemeen hebben. De jaren zestig: hippies. Zeventig: disco. Tachtig: synthesizers, gekleurde driehoeken en reflectieve tekst. Negentig: Cool! Kids! Hiphop!

Maar wat definieert nu de jaren nul en tien? Het concept van sociale media? (Zie ook deze video)

Nu iedereen zijn eigen popcultuur op zak heeft, zijn er nog wel een paar gemene delers, zoals voetbal, een populaire game, of een echte hit (Het DuURt tE LanG), maar verder dan dat komt het eigenlijk ook niet. Als samenleving zijn we begonnen met het verbouwen van gewassen: dit schonk ons de tijd om te specialiseren. Naarmate de tijd toenam, zijn we steeds meer gaan specialiseren, tot op het punt waar de Amsterdamse Universiteit nu 71 bachelorprogramma's en 280 masterprogramma's aanbiedt. Zo ontstaan uiteindelijk bubbels, subculturen waar mensen wel meer dingen in gemeen hebben. Facebookgroepen voor GTA V, tumblr fanpages voor K-POP, subreddits voor kunstfilmenthousiasten. (Zie ook deze video)

De bubbelisering is echter nog niet compleet: nog niet alles is hermetisch afgesloten. Kijk naar hoe mensen zich gedragen op Facebook, Twitter en Instagram. Als het mensen/entiteiten betreft die veel te verliezen hebben, zullen ze altijd zo politiek correct mogelijk doen. Een mening mag je niet hebben, opdat je niet een volstrekt onschuldig persoon belaagt* met gevoelens van oneensheid. Je moet zo perfect mogelijk zijn, zo veel mogelijk mensen moeten je aardig vinden. Dit is de rauwe menselijke aard, op steroïden, bekrachtigd met een middel zo potent dat de evolutie het nooit heeft zien aankomen.

De jumbo-facebookpagina zal bijvoorbeeld geen radicale uitspraken doen over abortus, en Geert Wilders zal niet een hele bevolkingsgroep… Wacht, laat maar. Maar ook Geert Wilders weet wat hij doet: hij vormt zijn bubbel. Degenen die hem niet mogen stoot hij keihard af, en zo zullen ze hem vergeten. Out of sight, out of mind. Je hoeft je vijanden niet te verslaan, als ze het gevecht niet aangaan, als ze niet weten dat er überhaupt een gevecht is. De mensen die wel achter zijn ideeën staan, hoedt hij als een ware kudde, als een persoonlijk leger.

Anonimiteit is echter ook een probleem. Wat als je niets te verliezen hebt, of niet te herleiden bent? De meest verachtelijke uitspraken, dat. En heksenjachten. Terloopse doodsverwensingen. De menselijke aard ontaard van het enige wat ons aardt: "wat zullen ze van me denken? Wordt ik uit de stam gegooid?". Maar toch willen we ergens bij horen, en daarnaast houden we van spanning en sensatie. Dus als iemand wordt uitgebrand op het internet, zijn we er als de kippen bij om ze ook een pik te geven: the hive mind is real.

Daarnaast heb je natuurlijk nog Instagrammeisjes die zichzelf verhongeren voor een extra hartje, of de disposaliteit van relaties voortgebracht door Tinder, maar daar wil ik het niet over hebben, daar is al tot in den treurigheid over gesomberd door talloze anderen.

Ook heb je het groeiende corporatisme en de krimpende privacy: sociale media (mediae?) ontfermen zich alleen over hun winst. Ze zorgen dat het werkt, dat het er mooi uitziet, maar ook dat we op elk moment op het internet worden gevolgd door trackingtechnieken, alleen maar zodat ze een beter profiel van ons kunnen opbouwen waardoor we waardevollere doelwitten worden voor adverteerders. We verkopen onze ziel, letterlijk (als je een "ziel" definieert als de essentie van de persoon die je bent), door het gebruik van sociale media. Maar ook dit gaat voorbij de strekking van dit artikel, alhoewel ik er later op terug wil komen.

Sociale media en haar bespelers exploiteren menselijke biasen en zwaktes, iets waar de meesten van ons zich niet eens bewust van zijn. Een gevaarlijk haardvuur wat je misschien warm houdt, maar je meedogenloos zal verbranden als je niet voorzichtig bent.

*Ik wil hier even aangeven dat belaagt gecorrigeerd moet worden naar belaagd, volgens de ingebouwde spellchecker. Open brief naar de verantwoordelijke hiervoor: persoonsvorm? Ja? Dan stam + uitgang. 'Je' voor de persoonsvorm en onvoltooide tegenwoordige tijd -> uitgang = t. Stam + uitgang = belaag + t.

2019-03-26 in blog #tijd #sociale-media #mensen